کوررنگی

کوررنگی در سال ۱۷۹۴ توسط شیمیدانی بنام جان دالتون، که خود به آن مبتلا بود کشف شد، با این حال علت آن تنها با پیشرفت علم ژنتیک در قرن بیستم مشخص شد. این اختلال به افتخار کاشف آن دالتونیسم نیز نامیده می‌شود. هرچند که نام علمی آن Dyschromatopsia می باشد.
کوررنگی انواع مختلفی دارد که رایجترین آن‌ عدم توانایی در تشخیص رنگ قرمز و سبز از یکدیگر است. عدم تشخیص هیچ‌ یک از رنگ‌ها یکی از گونه‌های بسیار نادر کوررنگی است که در آن فرد اشیاء را سیاه و سفید می‌بیند. کوررنگی در بین مردان بسیار رایجتر از زنان میباشد تقریباً از هر صد نفر مرد هشت نفر و از هر دویست نفر زن یکی به آن مبتلا است.
علت کوررنگی:
در چشم ۳ نوع سلول مخروطی وجود دارد که دارای رنگدانه های متفاوتی هستند. سلولهای مخروطی وقتی فعال می شود که رنگدانه هایشان نور را جذب کند. هرگونه اختلالی در این سلول ها و ساز و کار آن ها و همچنین کم بودن تعداد آن ها ممکن است به ایجاد یکی از انواع کوررنگی منجر شود.
کوررنگی یک بیماری ارثی وابسته به کروموزوم X مغلوب است که در مردان بیشتر دیده می شود و تقریبا همیشه از مادر به پسر به ارث می رسد.(توضیح: زنان دو کروموزوم X و مردان یک کروموزوم Xو یک کروموزوم Y دارند. در بیماری های وابسته به کروموزوم X مغلوب در زنان باید هر دو کروموزوم X معیوب باشد تا بیماری رخ دهد. اگر یک کروموزوم X معیوب باشد، بیماری رخ نمی دهد ولی قابل انتقال به فرزندان است. در مردان معیوب بودن تنها کروموزوم X سبب بیماری می شود.بنابراین، فردی که مبتلا به کوررنگی است، مادرش یا مبتلا به کوررنگی است و یا ناقل بیماری.) در این اختلال کروموزومی سلول های مخروطی در شبکیه که مسئول درک رنگ هستند دچار اختلال می شوند و به همین دلیل بیمار رنگ ها را درست تشخیص نمی دهد (نوع مادرزادی).
کوررنگی ممکن است بر اثر بیماری های عصب بینایی یا شبکیه نیز رخ دهد. در این موارد، فقط چشمی که مشکل دارد دچار کوررنگی می شود و بیماری در طول زمان تشدید می شود به طوری که ممکن است تبدیل به کوررنگی کامل شود که در آن بیمار دید خاکستری دارد. این بیماران معمولا در تشخیص رنگ آبی و زرد مشکل دارند (نوع اکتسابی).
تشخیص کوررنگی:
اگر در تشخیص اینکه جسمی قرمز است یا سبز، و یا آبی است یا زرد دچار مشکل می شوید این اصلی ترین علامت کوررنگی است. بر خلاف تصور عامه، دید افراد کور رنگ به ندرت خاکستری است.در این صورت به اپتومتریست و چشم پزشک برای معاینه باید مراجعه نمایید تا با انجام تستهای مربوطه شما را مورد معاینه قرار دهند.
اهمیت تشخیص کوررنگی:
تشخیص زودرس کوررنگی می تواند مانع بروز مشکلات آموزش در کودکان مدرسه رو شود. دانش فرد از مشکل خود می تواند در تصمیم وی برای آینده و رشته تحصیلی و شغلی نقش بسزایی داشته باشد. زیرا اجازه تحصیل و کار در بعضی از مشاغل مانند خلبانی ، بعضی از انواع رشته های جراحی وجود ندارد و فرد می تواند برای آینده خود تصمیم بهتری بگیرد و با ناکامی مواجه نشود.
همچنین با داشتن این آگاهی فرد می تواند خود را با شرایط بیشتر وفق دهد و راهکارهایی برای مشکل خود پیدا کند به عنوان مثال می تواند به جای تشخیص چراغ راهنما در حین رانندگی ترتیب قرار گیری رنگ ها را به خاطر بسپارند.
درمان:
به طور کلی درمان خاصی وجود ندارد اگرچه بیمار می تواند از فیلترهای رنگی یا لنزهای تماسی برای تشخیص بهتر رنگ ها استفاده کند. معاینه کننده اغلب برای بیمار یک لنز تماسی با رنگ قرمز(red filter contact lens) تجویز می کنند که روی چشم بیمار قرار داده می شود این لنز به بیمار اجازه می دهد که از پس تست های خاصی که برای به دست آوردن شغل خاصی است، به خوبی بر بیاید. تاثیر گذاشتن این لنزها مانند استفاده از عینک های سبز- قرمز ۳ بعدی است.