آنچه قبل از عمل لیزیک باید بدانیم
لیزیک چیست؟
انجام عمل جراحی قرنیه با لیزر اگزایمر جهت کاهش یا اصلاح عیوب انکساری چشم یا جراحی لیزیک می باشد.
چه تفاوتی بین لیزیک ، لازک و PRK می باشد؟
در جراحی لیزیکپس از برداشتن فلپ(ورقه نازکی)از قرنیه لیزر انجام می شود و بعد از انجام لیزر، فلپ قرنیه به جای خود برگردانده می شود.
در جراحی لازک، اپی تلیوم سطح قرنیه به کمک الکل برداشته می شود و سپس از لیزر اگزایمر استفاده می شود و مجددا فلپ اپی تلیال سرجایش برگردانده شده و بعد از عمل از لنز تماسی پانسمانی به مدت ۳ تا ۴ روز تا زمان ترمیم مجدد اپیتلیوم استفاده می شود.
در جراحی PRK :اپیتلیوم سطح قرنیه به روش مکانیکی برداشته شده و پس از انجام لیزر اگزایمر از لنز پانسمانی روی سطح قرنیه تا بهبودی اپیتلیوم استفاده می شود.
چه کسانی می توانند از جراحی لیزر اگزایمر استفاده کنند؟
افرادی که حداقل ۱۹سال کامل داشته باشند، حداقل ۵/۱ سال شماره چشم آنها ثابت مانده باشد و دید آنها با عینک کامل باشد، بیماری چشمی یا جسمانی که نتایج عمل را محدود نماید نداشته باشند و تصویر برداری از قرنیه آنها معیارهای لازم برای عمل جراحی را داشته باشد. افرادی که قرنیه نازک دارند یا مبتلا به قوز قرنیه می باشند نیز کاندید جراحی لیزری نمی باشند.
در صورتیکه نتوانیم از جراحی با لیزر اگزایمر استفاده کنیم چه انتخابهای دیگری به جز استفاده از عینک خواهیم داشت؟
- استفاده از لنزهای تماسی سخت.
- استفاده از لنزهای داخل چشمی.
آیا احتمال بازگشت شماره چشم پس از عمل وجود دارد؟
احتمال بازگشت شماره چشم بستگی به عوامل متعددی مثل مدت ثابت بودن شماره چشم قبل از عمل ، سن بیمار و میزان عیب انکساری اصلاح شده و میزان آستیگماتیسم قبل از عمل دارد.
چه نکاتی را باید قبل و بعد از عمل جراحی رعایت کنیم؟
بهتر است چند روز قبل از عمل روزی سه بار با شامپو بچه رقیق شده در آب، لبه های پلک و مژه ها را شستشو دهیم ، بعد از عمل طبق دستور پزشک سر موقع از قطره ها استفاده نماییم . اگر لنز تماسی از چشم خارج شده آن را دور انداخته در اولین فرصت به پزشک خود مراجعه نماییم . تا وقتی لنز تماسی داخل چشم می باشد.( ۳ تا۴ روز اول بعد از عمل) از شستن صورت و استحمام (برخورد آب به چش) پرهیز نماییم.
استفاده از مواد آرایشی چند روز قبل از عمل باید متوقف شود و حداقل دو هفته بعد از عمل نیز نباید از آنها استفاده نمود . در صورت خشکی چشم این محدودیت ممکن است تا چند ماه بعد از عمل ادامه یابد.
عوامل خطر ساز قبل از عمل چیست؟
بلفاریت یا التهاب لبه پلک ها – خشکی چشمها – نازکی قرنیه – آستیگماتیسم بالا و مایل، عدم اصلاح دید با عینک، عدم ثبات نمره چشم در دوسال اخیر، سن کمتر از ۲۰ سال، آلرژی فصلی، بیماریهای زمینه ای چشمی یا جسمانی مثل بیماری قند و بیماریهای روماتیسمی و مشاغل پرخطر مثل پرستاران و کادر درمانی و افرادی که در محیطهای آلوده خدمت می نمایند مثل آزمایشگاه و کارخانجات و داشتن شغل های پرخطر مثل کشاورزی و جوشکاری و آهنگری، کار درمحیط های آلوده به مواد شیمیایی و بخارات سمی.
چرا چشم پزشکان خودشان کمتر جراحی لیزیک می کنند و از عینک استفاده می کنند؟
بسیاری از چشم پزشکان در سن پیر چشمی هستند و اگر عمل کنند برای اکثر کارها مثل معاینات بیماران با دستگاه ، عمل جراحی با میکروسکوپ و مطالعه مجلات و کتابها و نوشتن نسخه برای بیماران باید از عینک پیر چشمی استفاده کنند لذا تمایل چندانی برای انجام عمل ندارند. گرچه تعدادی از چشم پزشکان نیز هستند که با اطلاع کامل از عوارض جراحی ، عمل لیزیک کرده اند و بسیار راضی می باشند.
آیا می توان پیر چشمی راهم با جراحی لیزری درمان نمود؟
هنوز لیزری که بتواند پیر چشمی را هم درمان نماید ، استفاده عمومی پیدا نکرده است، بنابراین بیماران نزدیک بینی که بالای چهل سال دارند پس از عمل باید جهت کارهای نزدیک و مطالعه از عینک استفاده کنند.
آیا بیمارانی که باردار هستند، می توانند عمل کنند؟
خیر، به علت افزایش هورمونهای استروئیدی در زمان بارداری احتمال بازگشت شماره چشم پس ازعمل بیشتر از افراد عادی بوده و بهتر است این بیماران چند ماه پس از بازگشت به وضعیت عادی عمل کنند.
مصرف لنز تماسی از چه مدت قبل از عمل باید قطع شود؟
لنزهای تماسی نرم دو هفته، لنزهای تماسیRGPسه هفته و لنزهای سختPMMA ، ۴ هفته قبل از عمل باید کنار گذاشته شود.
آیا دستگاههای لیزر مختلف در نتیجه جراحی لیزیک موثرند؟
بلی، دستگاههای پیشرفته تر نتایج دید بهتری به ارمغان می آورند.
آیا احتمال پارگی پرده چشم متعاقب عمل لیزیک وجود دارد؟
افراد نزدیک بین معمولا پرده چشم (شبکیه) نازکتر از افراد عادی دارند که ممکن است خود به خود و یا با ضربه کوچکی دچار پارگی شود و ربطی به عمل ندارد . از علائم شروع پارگی پرده چشم رؤیت جرقه های نورانی بخصوص شبها و در محیط تاریک می باشد و پس از آن یک طرف از میدان بینایی تاریک می گردد. در صورت بروز چنین علائمی سریعا باید به اورژانس چشم مراجعه شود و پس از ریختن قطره در اورژانس محیط شبکیه چک شود و با متخصص شبکیه مشورت گردد.
لازم است قبل از عمل نیز این افراد معاینه کامل شوند و در صورت وجود سوراخ شبکیه ، دو ماه قبل از جراحی لیزیک تحت لیزر شبکیه قرار گیرند. دراین موارد جراحی لازک یاPRK ریسک کمتری نسبت به جراحی لیزیک دارد. این افراد تا آخر عمر چه عمل شوند و چه عمل نشوند باید سالانه و به هنگام نیاز تحت نظر متخصصین شبکیه باشند.
چه مدت طول می کشد تا پس از عمل به دید نهایی و مورد انتظار خود برسیم؟
معمولا دید پس از عمل در روز اول خیلی خوب است و در روزهای بعد مقداری کاهش می یابد ولی به تدریج با منظم شدن لایه های اپی تلیوم قرنیه دید روز به روز شفاف تر می گردد و از ۲هفته تا سه ماه پس از عمل به حد مورد انتظار می رسد بدیهی است استفاده به موقع از قطره های تجویز شده در تسریع بهبود دید و تثبیت آن نقش بسزایی ایفاء می نماید. این مسائل به خصوص در مورد عمل لازک وPRK بیشتر صدق می کند.
البته دید نزدیک ممکن است تا یک ماه پس از عمل تار باشد که به تدریج بهبود می یابد. افرادی که قبل از عمل سن بالای ۴۰سال داشته اند، پس از عمل باید از عینک مطالعه استفاده کنند.
چه مدت پس از عمل باید از عینک آفتابی استفاده کنیم؟
امروزه توصیه می شود به خاطر اثرات اشعه ماوراء بنفش روی استرومای قرنیه که در حال شکل گیری مجدد می باشد، حداقل تا ۶ ماه از مواجهه با نور مستقیم خورشید و منابع دیگر اشعه ماوراء بنفش به خصوص در فصول گرم خود داری نموده اما استفاده از عینک آفتابی در محیطهای سر بسته مثل منزل و محیط کار لازم نیست.
چند روز پس از عمل می توانیم با مانیتور و کامپیوتر کار کنیم؟
استفاده از مانیتور به خصوص نوعLCD یک هفته پس از عمل مانعی ندارد ولی بهتر است تا زمانی که چشم کاملا آرام نشده از انجام کارهای طولانی مدت و ظریف چشمی پرهیز نماییم.
آیا می توانیم پس از عمل ورزشهای سنگین مثل بدنسازی انجام دهیم؟
کلیه ورزشها به شرطی که به چشم ضربه ای وارد نشود پس از عمل منعی ندارد، ولی در مورد شنا بهتر است ۲ماه صبر کرد.
آیا زایمان طبیعی یا سزارین بعد از عمل جراحی با لیزر اگزایمر مشکل خاصی ایجاد می نماید؟
خیر، جراحی لیزری ارتباطی با زایمان طبیعی یا سزارین ندارد.
عوارض احتمالی جراحی لیزیک چیست؟
اگر چه عوارض در صورت انتخاب صحیح بیمار شایع نمی باشد اما از عدم اصلاح کامل دید با یا بدون عینک تا عفونت شدید چشم و کم بینایی یا نابینایی نیز گزارش شده است. بنابراین رعایت مسائل بهداشتی فردی بعد از عمل و مراجعات به موقع به پزشک معالج و مصرف صحیح داروها کاملا الزامی بوده و عدم رعایت آن می تواند عواقب جبران ناپذیری داشته باشند.
علائم عفونت بعد از عمل چیست؟
درد، ترس از نور، کاهش دید در چشمی که پس از عمل رو به بهبود بوده است ولی چند روز بعد سیر بهبود آن متوقف شده و رو به وخامت گذاشته است را باید جدی گرفت و در اولین فرصت به پزشک مراجعه نمود.
در صورت بازگشت بخشی از شماره چشم آیا می توان درباره جراحی نمود؟
بلی ، در صورتی که قرنیه ضخامت کافی بعد از عمل داشته باشد می توان مجددا جراحی نمود ولی باید دانست که معمولا ریسک عمل مجدد بیشتر از عمل اولیه است و باید پس از تصویربرداری از قرنیه امکان عمل مجدد مورد بررسی قرار گیرد.
تا چه مدت باید از قطره های چشمی پس از عمل استفاده کنیم؟
به طور متوسط حداقل ۳ ماه پس از عمل نیاز به استفاده از قطره چشمی اشک مصنوعی وجود دارد. قطره بتامتازون معمولا ۲ هفته اول هر ۶ ساعت و بعد از دو هفته(بسته به شرایط چشم و پاسخ قرنیه به لیزر) به تدریج کم شده و یا با قطره فلورمتولون جایگزین می گردد. قطره دیکلوپتین نیز معمولا روز اول بعد از عمل قطع می شود.
چند روز پس از عمل نیاز به مرخصی داریم؟
گر چه طول مدت درمان بستگی به عوامل مختلفی از جمله سرعت بهبود زخم دارد ولی به طور متوسط یک هفته استراحت پس از عمل توصیه می گردد.
چه مدت پس از عمل می توانیم جهت اصلاح گواهینامه رانندگی آزمون بینایی سنجی دهیم؟
بسته به سرعت بهبود دید بعد از عمل این مدت از یک تا سه ماه پس از عمل متفاوت است.
آیا در زمان عمل لیزیک به هوش هستم و متوجه عمل میشوم؟
بله شما بیدار هستید و متوجه مراحل عمل می شوید.
آیا پلک من درزمان عمل بازخواهد بود و یا پلک زدن ایجاد مشکل درحین عمل خواهد شد؟
درحین عمل با وسیله ای به نام بلفارواستات پلک شما ثابت نگه داشته می شود بنابراین جای نگرانی وجود ندارد.
آیا تکان دادن چشم حین عمل باعث ایجاد مشکل میشود؟
بله، در زمان جراحی باید به چراغ چشمک زن نگاه کنید و ازحرکت دادن چشمتان خودداری کنید.
اگر به طور ناخودآگاه چشممان راتکان دهیم چه اتفاقی می افتد؟
تکان های ظریف توسط دستگاه و دنبالگرچشمی دستگاه جبران می شود و مشکلی ایجاد نمی شود ولی تکان های بزرگ باعث قطع جریان لیزر می شود و پس از نگاه به سمت صحیح دوباره جریان لیزر برقرارمی شود. پس جای هیچ نگرانی نیست.
آیا لیزر دردناک است؟
از قطره بیحسی موضعی استفاده می شود و چشم شما دز زمان لیزر هیچگونه دردی احساس نخواهد کرد.
آیا بعد از عمل لیزر درد خواهم داشت؟
بسته به نوع دستگاه لیزر و پاسخ چشم شما از بدون درد تا درد شدید متغیر می باشد ولی خوشبختانه زمان درد محدود خواهد بود و به مسکن جواب می دهد.
آیا بعد از عمل آشپزی و بوی غذا برای چشمم ضرر دارد؟
خیر، مشکلی نیست فقط مواظب باشید روغن و ذرات داغ وارد چشم نشود.
آیا شستن صورت بعد از عمل مشکل ساز است؟
باید دقت کنید آب وارد چشم نشود و یا از چشم به پایین شسته شود برای وضو گرفتن هم همین نکته رعایت شود.
آیا خم شدن و سجده کردن بعد از لیزیک محدودیتی دارد؟
خیر، مشکلی ایجاد نمی کند.
آیا رنگ کردن موهای سر بعد از لیزیک به چشم آسیب می رساند؟
دو هفته بعد از عمل می توان انجام داد ولی باید مواظب بود مواد رنگی وارد چشم نشود.
آیا آرایش کردن بعد از لیزیک محدودیتی دارد؟
بسته به شرایط چشم متفاوت است ولی معمولا یک هفته بعد می توان انجام داد.
آیا باردار شدن پس از لیزیک محدودیتی دارد؟
خیر، ولی بهتر است به سه ماه بعد از عمل موکول شود.
آیا زایمان طبیعی و یا سزارین مشکلی برای بعد از عمل لیزیک ایجاد می کند؟
خیر، هیچ منعی برای انتخاب نوع زایمان برای بعد از لیزیک نیست.
آیا نزدیکی و تماس مکرر جنسی باعث بازگشت شماره چشم می شود؟
خیر، ارتباطی به مسایل جنسی ندارد.
آیا شماره چشم بعد از عمل برمیگردد؟
این بسته به شماره چشم و نوع دستگاه لیزر دور بینی و آستیگماتیسم دارد.
آیا اگر بعد از عمل چشمم سال ها بعد آب مروارید بیاورد قابل عمل هست؟
بله، هیچ مشکلی برای عمل آب مروارید بعد از عمل نیست فقط باید شماره لنز به دقت محاسبه شود.
آیا میتوان در صورت برگشت شماره چشم عمل مجدد کرد؟
بله، ولی باید ضخامت قرنیه و شرایط چشم خوب باشد.
آیا آستیگماتیسم بالا را هم میتوان عمل کرد؟
بله، در صورتی که منظم باشد و ضخامت قرنیه مناسب باشد منعی وجود ندارد.
آیا پیرچشمی را هم میتوان لیزیک کرد؟
اگر فرد دوربینی هم داشته باشد با انجام لیزر و اصلاح دوربینی پیرچشمی هم کم میشود درغیر اینصورت میتوان از لنزهای چند کانونی استفاده کرد.
آیا باردارشدن باعث بالا رفتن یا برگشت شماره چشم می شود؟
معمولا خیر. درموارد نادر حاملگی عوارض چشمی دارد که باید سریعا به پزشک متخصص چشم مراجعه کرد.
آیا کار با کامپیوتر و موبایل باعث برگشت شماره چشم می شود؟
هنوز مطالعه کاملی دراین زمینه برای لیزیک صورت نگرفته است. ولی بهتر است ازکار زیاد با موبایل و کامپیوتر پرهیز کرد.
فیلم عمل لیزیک ولازک